40.అయిదు జ్ఞానేంద్రియాలు గమనంలో ఏకీకృతం కావడం :

అయిదు జ్ఞానేంద్రియాల పనిక్రమ తీరు పరనడుమున ఒక తీగలోని వివరణను ఆ తీగలోని వివరణ పరనడుమున జీవప్రమాణికము,ఆ తీగలోని వివరణకు తగ్గట్టుగా జీవాన్ని కదిలించుటలో ప్రకృతి అలవరిచిన శబ్దము,జీవము కదిలే విధాన తీరును బట్టి దృష్యము,ఆ శబ్దము,దృష్యచిత్రీకరణఆధారంగా శ్వాసా అలవరికలో జీవమును కదిలించడం,తదనుగునముగా నోటి మాటలు వెలువడటముఆ దారి అలవరికలో స్పర్శ అందడం.ఇది అయిదు జ్ఞానేంద్రియాల పనిక్రమ తీరు ఒక తీగ అలవరికలోనే సాగును.అలా కోణాల వివరణాయుత విషయఅల్లికల దారులలో ఒక్కొక్క కోణపు లోతుకు తగ్గట్టుగా అయిదు జ్ఞానేంద్రియాల పనిక్రమము సాగుట వలన ఆ అయిదు జ్ఞానేంద్రియాలు ఒకదాని తరువాత ఒకదాన్ని గమనిస్తూ రెండు కనుబమ్మల మధ్యకు చేరుకోవడంలో శబ్దము యెడల తీగ వివరణ, దృష్యము యెడల జీవము కదిలే విధాన తీరు.రెండు కనుబమ్మల మధ్యనే ఏకం అవుతు గమనిస్తూ పోవుటలో అది పలానా అని ఖచ్చిత గమనిక వేయుట యందే నోటి మాటలు వెలువరింప బడును.మరొకమారు గమనార్హముతో విషదీకరించిన తరువాత అది సరియైన వివరణతో కూడుకో బడిన దారియే అని లోకగమనము నిర్దారించుటలో ఆ తీగలో అయిదు జ్ఞానేంద్రియాలు ఏకీకృతం అవును.అలా ఏకీకృతం కావుటలోనే మనస్సు అద్దంలో కాల సమయస్థితి ప్రకారంగా దారి ఎలా కదులతున్నదో అదే రీతిలో గమనంలో కదులును.అలా ఏకీకృత పరనడుమునే మనస్సు అద్దపు శబ్దపుపొరను బట్టి అమర్చిన కర్ణభేరి,దృష్య చిత్రీకరణ బట్టి అమర్చిన తెల్లగ్రుడ్డులోని నాడుల పరనడుమునఅమర్చిన నల్లగ్రుడ్డు యొక్క పాప మరియు మనస్సు అద్దపు కోణపు లోతు నుంచి శ్వాస వెలువరింప బడి ఆ శ్వాస ముక్కుకొనకు చేరుకోవడం.ముక్కుకొన నుంచి ప్రథమ శ్వాసానాళము లోనికి,శ్వాసానాళ ములోనికి చేరుకొని నాభి మధ్యమము నుంచి నాభిపొరల నడుమున తిరుగుతు ప్రథమనాడిలోని జీవము కదులుటను,అలా జీవం కదులుటలో పిల్లనాడులు కదిలి పై భాగాలు కదలడం.ఇవన్ని గమనంలో జ్ఞానేంద్రియాలు ఏకీకృతం అయితేనే అయిదు జ్ఞానేంద్రియాల పనిక్రమ తీరు గమనంలో కదిలి స్థూల దృష్టికి అందుట యందే వాటిని గురించిన యొక్క మాటలు శిరస్సు యొక్క మధ్యమ స్థానములో అమర్చిన అంతర్‌వాణి నుంచి తీగల అల్లికలతో కూడుకోబడిన పదశబ్దాలు కొండనాలుక నుంచి గాత్రముపైన పడి,నోటి వెలువరింపు నుంచి తోటి మానవయంత్రాంగ చెవి అలవరికలోనికి ఎలా ప్రవేశిస్తాయో కూడా గమనంలో కదిలి స్థూలదృష్టికి అందును.అలా అనుభవ లోతుల పరనడు మున జ్ఞానేంద్రియాల ఏకీకృతంలోనే కాలానుభవము,కాలానుభవ పరనడుమున కదిలే స్థూలతొడుగు గమనానికి అందును.